Verslag lezing over DNA door dr.ir. Floris Foijer op 12 maart 2019 in de Rode Zaal van het UMCG.

Titel van de lezing: “Op weg naar de maakbare mens”

Een kleine honderd senioren hebben vanmiddag de moeite genomen om te luisteren naar Floris Foijer en meer te weten te komen over ons DNA. Een zeer interessant, maar geen gemakkelijk onderwerp.

We worden welkom geheten door Rob Funcke en zoals we gewend zijn van onze voorzitter geeft hij, klokslag twee uur, het woord aan Floris.

De weg van Floris begint in het Friese dorpje Oudebildtzijl. Hier kreeg hij alles wat te maken heeft met de natuur met de paplepel ingegoten. Dat zijn studie en vak iets met biologie te maken zou krijgen ligt dus ook zeer voor de hand.
Via Wageningen, Amerika en Engeland brengt de weg hem naar het Nederlands Kanker Instituut in Amsterdam en wordt celbiologie, biochemie & moleculaire biologie en oncologie  zijn vakgebied. De weg van Amsterdam naar Groningen is niet zo lang – al denken de westerlingen hier anders over – en slaat hij zijn bivak op aan de Antonius Deusinglaan nummer 1, in het ERIBA-gebouw. In zijn eigen lab en met z’n eigen team hopen ze te achterhalen hoe celdelingsfoutjes in het menselijk lichaam uiteindelijk leiden tot kanker. 
Deze onderzoeken zijn geweldig interessant maar voor de meeste leken, zoals wij hier in de Rode Zaal, niet gemakkelijk te volgen. Met wat leuke filmpjes en foto’s lukt het Floris toch om de aandacht enigszins vast te houden.

Voor de pauze gaat de lezing voornamelijk over de zogenaamde CRISPR-methode. Sinds 2015 een revolutie in de wetenschap te noemen. Met knippen en plakken kun je foutjes in het DNA repareren en uiteindelijk erfelijke ziektes totaal gaan uitroeien. Heel mooi natuurlijk. Maar hoever moet je gaan met het manipuleren of -zoals men tegenwoordig zegt – modificeren (klinkt niet zo negatief). Superman of Superwoman kan geboren worden maar de vraag is: willen wij dat ook. Hier zullen heel wat discussies, vergaderingen, debatten en wat al niet meer zij de komende jaren over gevoerd gaan worden. Maar haast is geboden want de eerste Chinese CRISPR-baby’s zijn reeds geboren.

En dan is er gelukkig koffie, een rustmoment voor lichaam en geest.

Na de pauze gaat de lezing verder met het onderzoek van Floris en zijn team.

Nu was Floris voor de pauze al bijna niet te stoppen, kun je nagaan wat het nu gaat worden. Even ‘back to the memories’: 1 cel met 23 paar chromosomen, na de celdeling heb je 2 cellen met 46 paar, daarna 4 cellen met 92 paar enz., enz. Helaas gaat er soms iets fout en zijn er te veel of te weinig chromosomen in de cel. 
Mogelijk leiden deze cellen met een afwijkende hoeveelheid chromosomen in combinatie met foutjes in het DNA tot kanker. Zeker is dat 2 op de 3 kankercellen deze combinatie hebben. Als deze afwijkende cellen specifiek gedood kunnen worden blijven de gezonde cellen intact en dat is wat je graag wil. Het mag duidelijk zijn dat hier nog heel wat onderzoek voor nodig is om te achterhalen wat de oorzaak is dat niet alle celdelingen goed uitgevoerd worden.

Ook deze middag is weer omgevlogen. Floris wordt vriendelijk doch dringend verzocht een eind aan het verhaal te breien, aangezien de nieuwe gebruikers van de Rode Zaal reeds zijn binnengekomen.
Rob bedankt Floris voor zijn kostbare tijd en wenst hem veel succes met zijn onderzoek en overhandigt hem voor het hele team geen Groninger,maar Drentse koekendeze keer.

 

Peize, Wies Wiechers